Harrera garaia, guztion kontua

Naiara Ormazabalek (2020) azaldu duenez, haur bat ingurune berri batera egokitzeko prozesua, haur eskola kasu, une erabakigarria da bai haurrarentzat bai bere inguru hurbilarentzat. Askotan, pentsatzen da haurrak egokitu behar duela espazio berri horren eskaeretara eta erritmoetara; hala ere, ikuspegi horrek ez du kontuan hartzen funtsezko errealitate bat: egokitzapena bi norabideko prozesu bat da. Haurrak egokitu ez ezik, hezitzaileek eta familiek ere modu aktiboan parte hartu behar dute trantsizio hori erraztuko duen konfiantzazko eta segurtasun emozionaleko ingurune bat sortzeko.

Naiarak nabarmendu du harrera-aldiko funtsezko zutabeetako bat familien eta hezitzaileen artean gertuko eta konfiantzazko harremana ezartzea dela. Harreman horrek ia familiarra izan behar du, komunikazio irekian, elkarrekiko errespetuan eta haur bakoitzaren berezitasunak onartzean oinarritua. Haur bakoitza bakarra da, bere ohitura, errutina eta beharrekin. Hori dela eta, funtsezkoa da familiek hezitzaileekin informazio zehatza partekatzea beren semea etxean nolakoa den jakiteko: nola egiten du lo?, zerk lasaitzen du?, zein beldur edo lehentasun ditu?

Ormazabalen arabera, horrelako informazioari esker, hezitzaileek haurra hobeto ulertzeaz gain, gurasoak entzunda eta baloratuta sentitzen diren ingurune bat sortzen da. Konfiantza dagoenean, gurasoak alderdi sentikorragoak partekatzera animatzen dira, hala nola osasun-arazoak, zailtasun emozionalak edo seme-alabarekin lotutako kezkak. Truke horrek hezitzaileak haurraren premiei modu eraginkorrean eta sentikorrean erantzuteko duen gaitasuna aberasten du, ingurune berrian eroso eta seguru sentitzen lagunduz

Naiarak azpimarratu du egokitzapen prozesuak ez dituela haurrak bakarrik inplikatzen; hezitzaileak ere familietara egokitu behar dira. Familia bakoitza mundu bat da, eta hezkuntzari buruzko dinamika, sinesmen eta itxaropen propioak ditu. Horregatik, funtsezkoa da hezitzaileek familiekiko entzute aktiboko eta enpatiako jarrera garatzea. Horren barruan sartzen da haien erritmoak, komunikatzeko moduak eta kezkak ezagutzea eta errespetatzea. Komunikazio arina sustatzeko, gomendatzen da beti helduek beraiek laguntzea haurrari harrera-aldian. Jarraitasun horrek konfiantza eraikitzea errazteaz gain, familien eta hezitzaileen arteko elkar ulertzea hobetzen du.

Gainera, hezitzailearen arabera, garrantzitsua da familiak prozesu honetan orientatzeko arau argiak eta errazak ezartzea. Adibidez, gurasoei eska dakieke gelan haurrekin aktiboki ez jolastea. Arau horrek helburu pedagogiko argia du: haurrari laguntzea ulertzen eskola modu independentean esploratu eta erlaziona daitekeela, gurasoen presentzia aktiboaren mende egon gabe. Halaber, gela barruko espazio finko batean egoteko eskatzen zaie, haurrak non dauden jakin dezan eta, behar izanez gero, haiengana jo ahal izan dezan. Ikuspegi egituratu horrek oreka bat ematen du laguntza emozionalaren eta autonomiaren sustapenaren artean.

Ormazabalek dio egokitzapen-aldi honetan haurraren ongizate emozionala dela lehentasun nagusia. Funtsezkoa da haurra gustura eta seguru sentitzea bere ingurune berrian. Hemen, hezitzaileek funtsezko zeregina betetzen dute haurraren eta bere ingurunearen arteko bitartekari gisa. Haur batek negar egiten duenean edo larritasun-zantzuak agertzen dituenean, erantzun pedagogikoa funtsezkoa da. Gurasoak haurrarengana eraman beharrean, haurra gurasoengana eramaten du. Ekintza horrek indartu egiten du haurrak leku seguru bat duelako ideia, eta bertara joan behar duelako lur jota sentitzen denean.

Naiarak analogia indartsu bat erabiltzen du prozesu hau azaltzeko: haurra itsasoan nabigatzen duen itsasontzi bat bezala ikus daiteke. Bidaia honetan, gurasoek itsasargi bat bezala jokatzen dute: orientazioa, segurtasuna eta lasaitasuna ematen duen irudi konstante bat. Haurrak zailtasunak dituenean, itsasargiruntz jotzen du atseden hartzeko eta indarrak berreskuratzeko. Berriro seguru sentitzen zarenean, prest zaude berriro itsasoratzeko eta mundua esploratzeko. Eredu metaforiko horrek gurasoek beren seme-alabentzako aingura emozional gisa duten garrantzia azpimarratzen du, eta hezitzaileek, berriz, haurrak bere buruarengan eta besteengan konfiantza garatzeko aukera ematen duen ingurunea sustatzen dute.

Harrera aldia, Ormazabalen arabera, hezkuntza emozionala indartzeko aukera ere bada, bai haurrentzat, bai familia eta hezitzaileentzat. Ingurune berri baterako trantsizioa desafiatzailea izan daiteke, eta normala da antsietatea, tristura edo beldurra bezalako emozioak sortzea. Emozio horiek ezagutzea eta baliozkotzea funtsezko urratsa da haurrari egokitzen laguntzeko. Hezitzaileek sentsibilitatea eta pazientzia erakutsi behar dute, eta haurra ulertua eta onartua sentituko den espazio bat sortu.

Bestalde, garrantzitsua da familiekin lan egitea, beren emozioak eta itxaropenak kudeatzen laguntzeko. Askotan, gurasoek ere beldurrak edo segurtasunik ezak izaten dituzte aldi horretan, batez ere haurra eskola-ingurunean uzten duten lehen aldia bada. Hezitzaileek orientazio-lana egin dezakete, informazio argia emanez, zalantzak argituz eta laguntza emozionala eskainiz.

Naiarak  ondorioztatu du harrera-aldia prozesu konplexua eta delikatua dela, eta ikuspegi integrala behar duela. Kontua ez da soilik haurra eskolara egokitzea, baizik eta laguntza-sare bat sortzea, familiek eta hezitzaileek elkarrekin lan egin dezaten haurraren ongizatea bermatzeko. Konfiantza, komunikazioa eta enpatia dira prozesu honen oinarriak. Familien eta hezitzaileen artean harreman hurbil eta errespetuzkoak ezartzean, haurra erabat gara daitekeen ingurunea sortzen da, eta seguru eta balioetsita sentitzen da. Horrela, eskola-ingurunera egokitzea errazteaz gain, hezkuntza-esperientzia inklusibo eta aberasgarri baterako oinarriak ere ezartzen dira, haurrari hazten laguntzen diona.

Bibliografia

Ormazabal, Naiara (2020), Radio Vitoria Website of the Vitoria-Gasteiz City Council - Sesiones de radio y Escuelas Infantiles Municipales en tiempos del COVID-19