Irakasle baten funtzio anitzak
Irakasleek une erabakigarria bizi dute hezkuntzaren historian, arlo akademikoa gainditu eta alderdi emozionalak, sozialak eta kulturalak ukitzen dituzten erronkei aurre eginez. Titulazio bat lortzea funtsezko urratsa da irakasle-karreran, baina horrek ez du bermatzen lan-arrakasta edo ikasgelako eraginkortasuna. Tituluez haratago, irakaslanak giza trebetasunak, sormena eta ikasleekin emozionalki konektatzeko gaitasuna eskatzen ditu. Konpromisoa, egokitzapena eta etengabeko berrikuntza eskatzen dituen lanbidea da, etengabe aldatzen ari den gizartearen beharrei erantzuteko.
Hezkuntzak, ezagutzak ematean ez ezik, ikasleei bizitza oso eta esanguratsua izatea ahalbidetuko dieten tresnak transmititzean oinarritu behar du. Ildo horretan, irakasleen rola funtsezkoa da: ikaskuntza-prozesuan eta garapen pertsonalean gidari gisa jarduten dute. Hezkuntzak gazteak prestatzeko ahalmena du, ez bakarrik azterketak gainditzeko, baita mundu errealaren erronkei konfiantzaz, sormenez eta erresilientziaz aurre egiteko ere.
Irakasleek curriculum-edukiak ez ezik, trebetasun kritikoak ere irakatsi behar dituzte, hala nola pentsamendu analitikoa, komunikazio eraginkorra eta kudeaketa emozionala. Tresna horiek funtsezkoak dira ikasleek beren bizitza modu autonomoan zuzendu ahal izateko, aukerei zein zailtasunei argitasunez eta erabakitasunez aurre eginez.
Aintzatespena da irakasleak motibatzeko funtsezko alderdietako bat. Batzuetan, irakasleek administrazio-sistema baten barruan zenbaki soiltzat hartzen dituztela sentitzen dute, eta horrek motibazioa galtzea eta higadura emozionala ekar ditzake. Baloraziorik ezaren sentimendu horrek ez du soilik haien ongizate pertsonalari eragiten, baita ikasleak inspiratzeko eta motibatzeko duten gaitasunari ere.
Irakasle motibatua gai da ikasleei gogoa eta ilusioa transmititzeko. Testuaren beraren hitzetan, irakasle baten helburu nagusia "ikasleak ilusionatzea eta hunkitzea" izan behar da. Hori lortzeko, beharrezkoa da berrikuntzak egitea eta ikasleen interesekin eta beharrekin bat egiten duten irakaskuntza-modu berriak aztertzea. Berrikuntzak ez du esan nahi nahitaez teknologia konplexuak edo metodologia konplexuak erabili behar direnik; sormen-ikuspegia, artearen erabilera edo ikasgelako inprobisazioa bezain sinplea izan daiteke.
Pentsamolde kritikoa garatzea hezkuntzaren helburu nagusietako bat da. Hala ere, hori ezin da sustatu ingurune zurrun edo geldi batean. Pentsamendu kritikoa sustatzeko, sormena eta inprobisatzeko gaitasuna baloratuko dituen ikaskuntza-giroa sortu behar da. Horrek berekin dakar metodo tradizionalak zalantzan jartzea eta artea, musika, antzerkia eta sormenezko beste adierazpide batzuk integratzen dituzten ikuspegietarako espazioa irekitzea.
Sormena ez da luxu bat hezkuntzan; premia bat da. Ikasleei aukera ematen die ideia berriak aztertzeko, arazoak modu berritzailean konpontzeko eta beren burua eta inguratzen dituen mundua sakonago ulertzeko. Bestalde, sormenak ere mesede egiten die irakasleei, ikasleekin konektatzeko eta ikaskuntza esanguratsuagoa egiteko modu berriak aurkitzen laguntzen baitie.
Ikastetxe publikoetan, aniztasun kulturala, soziala eta akademikoa handitzeak erronkak eta aukerak dakartza. Aniztasun horren ondorioz, zailagoa da hezkuntza-sistema uniformea jarraitzea, eta horrek malgutasun eta egokitzeko gaitasun handiagoa eskatzen die irakasleei. Bestalde, sistema egituratuenek, ikastoletakoek adibidez, berdintasun sentsazioa eskain dezakete irakasleen eta ikasleen artean, elkarlaneko giroa sustatuz.
Edozein hezkuntza-sistemaren erronka egituraren eta malgutasunaren arteko oreka aurkitzea da. Horrek esan nahi du ikaskuntzarako esparru argia eman behar dela, eta irakasleei eta ikasleei esparru hori beren behar espezifikoen arabera esploratzeko eta egokitzeko aukera eman behar zaiela.
"Zaratarik gabeko eskola" kontzeptuak hezkuntza-ingurune bat iradokitzen du, non kanpoko distrakzioak minimizatzen diren eta ikaskuntza esanguratsua lehenesten den. Eredu honek sormena eta berezkotasuna hezkuntza-prozesuaren elementu nagusi gisa integratzen dituen ikuspegia proposatzen du. Iraganeko eskolak uniformeagoak eta egituratuagoak baziren ere, ikuspegi berriek aniztasunari eta berrikuntzari lekua eman nahi diete, hezkuntza inklusiboago eta garrantzitsuago baterako bidea irekiz.
Artea hezkuntza-sisteman txertatzea sormena eta adierazpen pertsonala sustatzeko modu ahaltsua da. Arteak aukera ematen die ikasleei ideia konplexuak modu ukigarrian eta emozionalean esploratzeko, alderdi akademikotik haratago doazen trebetasunak garatzen lagunduz. Gainera, irakasleei ikasleekin modu sakonagoan konektatzeko tresna eskaintzen die, ikasteko giro dinamikoagoa eta aberasgarriagoa sortuz.
Hezkuntzak, testuan deskribatzen den bezala, ikasleak bizitzarako prestatzeaz gain, beren izateko eta munduan egoteko modua ere moldatzen du. Irakasleek funtsezko zeregina betetzen dute prozesu honetan, gazteei pertsona oso bihurtzen lagunduz, bizitzari konfiantzaz eta asmoz aurre egiteko gaitasunarekin.
Hori lortzeko, irakasleek eredu izan behar dira. Ikasleei erakutsi behar diete nola nabigatu gero eta konplexuagoa den mundu batean, errespetua, enpatia eta dedikazioa bezalako balioak sustatuz. Horrek ikuspegi holistikoa eskatzen du, giza garapenean emozioek, pertsonen arteko harremanek eta sormenak duten garrantzia aitortuko duena.
Ikasleak ilusionatzearen eta hunkitzearen helburua da gogoraraztea hezkuntza ezagutzen transmisioa baino gehiago dela; giza konexioko ekintza bat da. Irakasleek, azterketak gainditzeko ez ezik, bizitza osoak, esanguratsuak eta inguruko munduarekin konprometituak bizitzeko ere prestatzen dituzte ikasleak.
Artea integratzea, sormena sustatzea eta pentsamolde kritikoa garatzea funtsezkoak dira zaratarik gabeko eskola bat eraikitzeko, denek ikasteko, hazteko eta loratzeko aukera izango duten espazioa. Azken finean, hezkuntzaren arrakasta ez da emaitza akademikoen arabera bakarrik neurtzen, baizik eta irakasleek beren ikasleak beren bertsio onena izateko eta munduan beren lekua aurkitzeko duten gaitasunaren arabera.
Bibliografia
Besalú, X. (2016). Como en la viña del señor. Cuadernos de Pedagogía, 469, 70-72.1.3. 2016_469_CuadernosdePedagogia_70-72_78_81 (1).pdf
Iruzkinak
Argitaratu iruzkina